تاریخچه آمار در ایران

براساس كتيبه ها و سنگ نوشته هاي به جا مانده از دوران هخامنشي ( ۵۵۰ تا ۳۳۰ قبل از ميلاد)

ايرانيان از دير هنگام به اهميت آمار و كاربرد آن در امور لشگري و كشوري واقف بوده اند،

هم چنين آثار به جامانده از زمان داريوش نيز نشان مي دهد كه

در آن زمان تشكيلات منظمي به منظور جمع آوري آمار وجود داشته است.

عليرغم وجود اين سابقه كهن، اولين تلاش ها براي جمع آوري آمار به روش نوين در كشور

در زمان ناصرالدين شاه قاجار (۱۲۷۵-۱۲۲۷ هجري شمسي) ومهم ترين آنها

توسط عبدالغفارخان نجم الدوله ، معلم رياضي مدرسه دارالفنون، و

براي اندازه گيري نفوس دارالخلافه در سال ۱۲۴۶ هجري شمسي انجام شد .

اداره ثبت احوال از اولين اركان نظام آماري كشور به سبك جديد بودكه

در كابينه دوم وثوق الدوله و در سال۱۲۹۷هجري شمسي

براي ثبت وقايع چهارگانه ولادت، فوت، ازدواج و طلاق به طور رسمي

زير نظارت وزارت داخله ( وزارت كشور فعلي ) تأسيس شد.

در سال ۱۳۰۳ و با تصويب هیأت وزیران، مسئوليت جمع آوري و مركزيت بخشيدن

به آمارهاي مورد نياز كشور بر عهده اداره كل احصائيه و سجل احوال ممكتي

زير نظر وزارت كشور گذاشته شد و براي اولين بار اجراي سرشماري

به عنوان يك تكليف قانوني به شمار آمد.

پس از آن در سال ۱۳۰۷ ه.ش. شورای رسمی و دایمی احصائيه،

مرکب از نمایندگان تمامي وزارتخانه ها و به مرکزیت وزارت کشور تشکیل شد

ولی تا چند سال اقدام خاصی توسط اين شوراصورت نپذیرفت.

در سال ۱۳۱۲ ه.ش. و به منظور ايجاد هماهنگي در توليد آمار و اطلاعات در كشور

نظام نامه شوراي عالي احصائيه تنظيم و براساس ماده اول آن نظام نامه،

نمايندگان همه وزارتخانه ها كه در شوراي مزبور عضويت داشتند

موظف به جمع آوری و تحصیل آمار و اطلاعات لازم از تمام مبادی و منابع کشور شدند.

شوراي عالي احصائيه در سال ۱۳۱۴ ه.ش به شوراي عالي آمار تغيير نام داد.

طي آن سال ها ،اداره کل آمار و ثبت احوال تنها به ثبت وقایع چهار گانه

می پرداخت تا آن که در سال ۱۳۱۸ ه.ش. قانون سرشماری از تصویب مجلس گذشت.

اجراي اولين سرشماري سراسري نفوس در ايران

در سال۱۳۱۸ ه.ش. در شهر كاشان آغاز شد و

تا شهريورماه سال ۱۳۲۰ ه.ش. ۳۵ شهر ايران سرشماري شدند.

در سال ۱۳۳۱ ه.ش. موافقتنامه ای بین سازمان برنامه،

وزارت کشور و <<اصل چهارترومن>> به امضا رسید

که به موجب آن صندوق مشترک سازمان همکاری آمار تشکیل شد و

<<اداره آمار و سرشماری>> به عنوان واحدی در زيرمجموعه اداره کل آمار و ثبت احوال آغاز به کار نمود.

به دلیل کودتای ۲۸ مرداد ۱۳۳۲ ه.ش. در تیرماه ۱۳۳۴ ،

اداره آمار و سرشماری از اداره کل آمار و ثبت احوال منتزع و به <<اداره آمار عمومی>> تغییر نام یافت.

يكي از وظايف فوري اداره آمار عمومي پس از تشكيل،

اجراي سرشماري نفوس در سال ۱۳۳۵ در سراسر كشور بود.

طي سال هاي ۱۳۳۹تا ۱۳۴۳ آمارگيري هاي ديگري نيز توسط اين اداره انجام شد

كه مهمترين آن ها آمارگيري كشاورزي در سال ۱۳۳۹ و

آمارگيري نمونه اي نفوس، سرشماري صنعتي و آمارگيري بودجه خانوار

در سال ۱۳۴۲ ه.ش. آغاز وتاكنون نيز این روند ادامه دارد.

نیم و ربع بهار یادبود سال 1365

جنس : طلا عیار : 0.900

وزن : 4و 2 گرم قطر : 16و 19 میلی متر

سال ضرب : 1365 یادبود : سرشماری عمومینفوس و مسکن